Direksiyon sınavı, ehliyet sürecinin en kritik aşamalarından biridir. Adaylar genellikle teorik sınavı kolayca geçse de asıl stresli kısım direksiyon sınavıdır. Çünkü burada artık tek başınasın, aracın içinde komisyon hoca var ve yaptığın her hareket gerçek sürücülük becerilerini gösteriyor. Peki bu komisyon hocaları seni tam olarak neye göre değerlendiriyor? Hangi hatalar kalmana neden olur? Hangi davranışlar artı puan kazandırır?
Hazırsan, direksiyon sınavında komisyon hocasının dikkat ettiği tüm kriterleri en ince detaylarıyla anlatalım.
Komisyon Hocaları Sınavı Nasıl Değerlendirir?
Komisyon, sınav boyunca seni hem güvenlik hem sürüş tekniği hem de araç bilgisi açısından değerlendirir. Yani sadece aracı sürmen yetmez; trafik kurallarına uyduğunu, araca hâkim olduğunu ve sakin kalabildiğini göstermen gerekir.
Her hareketin bir kriterdir ve her kriterin belirli bir puanı vardır. Bazı hatalar ise tek seferde sınavdan kalmana neden olur.
Araç Bilgisi Kontrolü: İlk Değerlendirme Noktası
Direksiyon sınavı arabaya binmeden önce başlar. Komisyon hocası “kaputu aç” diyebilir ve senden temel araç parçalarını göstermen istenebilir.
Bunlar genellikle:
• Motor yağı çubuğu
• Radyatör su haznesi
• Silecek suyu deposu
• Akü
• Stepne ve reflektör
Burada amaç seni motor ustası yapmak değil; aracın temel parçalarından haberdar olup olmadığını görmek. Bu aşamada panik yapmadan sakin olmalısın, çünkü ilk izlenim çok önemlidir.
Araca Biniş ve Hazırlık Kriterleri
Komisyon hocaları adayın araca bilinçli şekilde binişini bile değerlendirir. Küçük ama kritik detaylar vardır:
• Sürücü koltuğunu ayarlamak
• Aynaları doğru pozisyona getirmek
• Emniyet kemerini takmak
• Kapıların kapalı olduğunu kontrol etmek
• Aracı çalıştırmadan önce vitrin ve pedalların kontrolü
Bu adımlar aslında “güvenli sürücü” profilinin temel taşlarıdır. O yüzden küçük gibi görünen bu detaylar sınavın ilk puanlarıdır.
Kalkış Kriterleri: Sınavın İlk Gerçek Testi
Aracı hareket ettirirken komisyon hocası özellikle şu noktalara bakar:
• Sinyal vermek
• Debriyajı yumuşak bırakmak
• Aracı stop ettirmeden kaldırmak
• Aynaları kontrol ederek yola çıkmak
• Arka trafiği kontrol etmek
Adayların en çok stop ettirdiği an kalkıştır. Bir kere stop etmek problem değildir ama aynı noktada tekrar tekrar stop ettirmek sınavdan kalma sebebi olabilir.
Şehir İçi Sürüş Kriterleri
Artık araç hareket halinde ve komisyon hoca her saniyeni izliyor. İşte sürüş sırasında dikkat edilen başlıca kriterler:
Trafik kurallarına uyum
Hız sınırları, ışık kuralları, yayalara yol verme… Her biri ayrı bir puan. Trafik işaretlerini görmezden gelmek ciddi hatadır.
Ayna kontrolü
Sinyal vermeden önce veya şerit değiştirmeden önce aynalara bakmak olmazsa olmazdır. Komisyon hocası özellikle göz hareketlerine dikkat eder.
Sinyal kullanımı
Sinyali fazla kullanmak bile sorun değildir ama kullanmamak en büyük hatalardan biridir.
Trafik akışına uyum
Yavaş sürmek güvenli değildir, hızlı sürmek de öyle. Komisyon adaya “uyumlu sürüş” bekler.
Vites ve debriyaj kontrolü
Aracı titretmek, motoru bağırtmak, vitese yanlış geçmek sürüş puanını düşürür.
Dikkat ve odak
Konuşarak sürmen gerekmez; önemli olan trafiği takip edip sakinliğini koruman.
Zorunlu Park ve Manevra Kriterleri
Direksiyon sınavının olmazsa olmazı park aşamasıdır. Bu bölüm çoğu adayın en fazla zorlandığı kısımdır.
Komisyon şu manevraları mutlaka değerlendirir:
• Geri geri L park
• Paralel park
• Eğimli yolda kalkış
• Geri gitme manevrası
Bu aşamalarda komisyon şu kriterlere bakar:
• Aracı çizgi dışına çıkarıp çıkarmadığın
• Park alanına tek hamlede girip girmediğin
• Arka aynaları etkin kullanıp kullanmadığın
• Aracı stop ettirip ettirmediğin
• Çok hızlı veya çok yavaş manevra yapıp yapmadığın
Paralel parkta dubaya değmek, çizgi dışına çıkmak veya aracı kaldırıma vurmak direkt kalma sebebidir.
Eğimde Kalkış: Sınavın En Kritik Noktası
Komisyon hocası eğimli bir bölgede durmanı ve aracı yeniden kaldırmanı ister. Bu sırada şu noktalara bakılır:
• Aracı geri kaçırıp kaçırmadığın
• El frenini doğru kullanıp kullanmadığın
• Kalkışta stop edip etmediğin
3 santimden fazla geri kayma sınavdan kalma sebebidir. Bu yüzden debriyaj-gaz dengesini oturttuğunu göstermen gerekir.
Güvenli Sürüş Davranışları
Komisyon, adayın sadece teknik değil, davranış olarak da sürücü olup olmadığını değerlendirir.
Şu davranışlar artı puandır:
• Sakin kalmak
• Ani fren yapmamak
• Yaya görünce hız kesmek
• Tehlikeli boşluklara atlamamak
• Trafiği okumak
• Diğer araçlara saygı göstermek
Sınav boyunca “trafik adabı” dediğimiz olaylar büyük önem taşır.
En Kritik Hatalar: Bunları Yaparsan Direkt Kalırsın
Komisyon hocalarının tek seferde kalma sebebi saydığı bazı kritik hatalar vardır. İşte en önemlileri:
• Aracı durur haldeyken bile emniyet kemeri takmamak
• Kırmızı ışıkta geçmek
• Kavşakta kontrolsüz giriş yapmak
• Parkur dışına taşmak
• Duba devirmek
• Yaya geçidinde yayaya yol vermemek
• Aşırı hız yapmak
• Aracı tehlikeli biçimde savurmak
• Geri geri gelirken aynaları kullanmamak
• Görevli komisyonun uyarısını görmezden gelmek
Bu hatalardan biri bile sınavın sonu demektir.
Komisyon Hocası Nelere Bakmaz?
Birçok adayın düşündüğünün aksine komisyon:
• Dış görünüşüne
• Heyecan seviyene
• Kursunla arandaki ilişkiye
• Konuşmana
bakmaz. Onlar sadece sürüş performansını değerlendirir.
Kısacası komisyon hocası senin düşmanın değil, doğru sürücü olup olmadığını test eden bir uzmandır.
Komisyon Hocasıyla İletişim Nasıl Olmalı?
Sınav sırasında konuşmak zorunda değilsin; zaten hoca sana sadece gerekli yönlendirmeleri yapacaktır. Ama şu davranışlar olumlu bir izlenim bırakır:
• Saygılı olmak
• Soruları net cevaplamak
• Gereksiz panik yapmamak
• Komutları doğru uygulamak
Unutma: Sakinlik sürücünün en büyük silahıdır.
Son Değerlendirme: Direksiyon Sınavı Tamamen Güvenlik ve Bilinç Meselesi
Direksiyon sınavının amacı seni zorlamak değil, seni güvenli sürücü olarak trafiğe kazandırmaktır. Komisyon hocaları da tam olarak bunu ölçer.
Aracı doğru kullanan, trafik kurallarına uyan, çevresini kontrol eden, sakin ve bilinçli sürücüler sınavı kolayca geçer.
Eğer hazırlığını doğru yaparsan, kuralları bilirsen ve sürüş pratiğini artırırsan bu sınav senin için sadece küçük bir adım olacaktır.